GIẢI VĂN THƠ “LINH MỤC ĐẶNG ĐỨC TUẤN”
Giải văn thơ “Linh Mục Đặng Đức Tuấn”, câu lạc bộ “Đồng Xanh Thơ Qui Nhơn” và 10 năm tình nồng với văn chương Công giáo.
Những ngày tháng sáu, tôi về thăm Qui Nhơn thân yêu sau những ngày làm việc tại Sài Gòn. Giữa cái oi bức và nồng nhiệt của buổi trưa hè, tôi có dịp gặp lại linh mục Trăng Thập Tự, người cha già đã dẫn dắt chúng tôi suốt 10 năm trên hành trình sáng tác văn chương Công Giáo. Cha Trăng, với tri thức và tâm hồn văn chương sâu sắc, đã chia sẻ những trải nghiệm, những khát vọng và những bài học quý giá về văn chương và đức tin. Cha đã dạy cho tôi cách biến những ý tưởng và cảm xúc thành những dòng văn tinh tế và sâu sắc, để chia sẻ và lan tỏa điều tốt đẹp đến mọi người. Qua cuộc trò chuyện,cha đã củng cố cho tôi lòng đam mê văn chương Công Giáo và tầm quan trọng của việc viết văn trong cuộc sống hiện tại. Dịp này, cha cũng mời gọi tôi, một cựu thành viên câu lạc bộ Đồng xanh thơ Quy Nhơn viết bài viết này, để chia sẻ về hành trình “10 năm tình nồng” của các thành viên CLB trong việc đào tạo và phát triển năng khiếu văn chương cho thế hệ trẻ của giáo phận.
Điều đầu tiên có lẽ phải nói đến mối duyên tình với văn chương trong cuộc đời của tôi. Với tôi, văn chương không chỉ đơn thuần là một hoạt động khơi mào suy tư, học hỏi, mà còn là lương thực nuôi dưỡng tâm hồn của tôi. Với mỗi bước đi, lớn lên và trưởng thành trên đường đời, những lời văn, những ý thơ giá trị luôn đồng hành và truyền cảm hứng cho tôi. Văn chương đã lắng nghe và chia sẻ mọi suy nghĩ, khát vọng và niềm vui của tôi. Qua những trang sách, tôi đã được khám phá những thế giới mới, gặp gỡ những nhân vật đáng nhớ và trải nghiệm những câu chuyện đầy ý nghĩa. Văn chương đã làm cho cuộc sống của tôi trở nên phong phú hơn, đan xen những mảnh ghép văn hóa, tri thức và đạo đức.
Tình yêu văn chương đã đưa tôi đến với văn học Công Giáo. Đó không chỉ là những tác phẩm văn học nhân bản thông thường, mà còn là một nguồn cảm hứng, nguồn tri thức giúp tôi thấu hiểu những giá trị tôn giáo và tâm linh. Văn học Công Giáo đã giúp tôi khám phá sâu sắc hơn về đức tin, lòng yêu mến Chúa của mình, nhờ đó có mối liên hệ mật thiết hơn với Thiên Chúa. Từ những câu chuyện trong Kinh Thánh đến những tác phẩm văn học Công Giáo đương đại, tôi cũng đã học được cách sống đạo đức, nuôi dưỡng lòng nhân ái và tình yêu thương.
Và tôi biết rằng, hành trình lớn lên trong văn chương Công Giáo của tôi không thể không kể đến 10 năm chan chứa những kỉ niệm quý giá cùng Giải Văn Thơ Linh mục Đặng Đức Tuấn” và câu lạc bộ “Đồng Xanh Thơ” thuộc giáo phận Qui Nhơn.
Giải Văn Thơ Linh Mục Đặng Đức Tuấn
Hướng tới kỷ niệm 400 năm Tin Mừng đến với quê hương giáo phận, từ năm 2010, Ban Văn Hóa Giáo Phận Qui Nhơn đã tổ chức một sự kiện đặc biệt – Giải Văn Thơ Linh Mục Đặng Đức Tuấn, dành riêng cho học sinh giáo lý trong giáo phận. Cuộc thi kéo dài 9 năm từ 2010 đến 2019. Đây là một hoạt động hết sức ý nghĩa, nhằm thúc đẩy phong trào sáng tác văn thơ và gìn giữ di sản văn hóa nơi vùng đất quê hương của Linh mục Đặng Đức Tuấn. Và rồi, những tuyển tập nội bộ lưu lại những tác phẩm dự thi của chúng tôi lần lượt ra đời.
- Tiếng Gọi Của Chúa – Tuyển tập giải văn thơ “Linh mục Đặng Đức Tuấn – Lần 1 – năm 2010
- Con xin là ánh sáng –– Tuyển tập giải văn thơ “Linh mục Đặng Đức Tuấn – Lần 5 – năm 2014
- Chạy về phía mặt trời – Tuyển tập giải văn thơ “Linh mục Đặng Đức Tuấn – lần 6 – năm 2015
- Khung trời hồng ân – Tuyển tập giải văn thơ “Linh mục Đặng Đức Tuấn – lần 7 – năm 2015
- Đường Ánh sáng – Tuyển tập giải văn thơ “Linh mục Đặng Đức Tuấn – Lần 8 – năm 2017
- Ánh sáng cuối chân trời – Tuyển tập giải văn thơ “Linh mục Đặng Đức Tuấn – Lần 9 – năm 2018
Với Giải Văn Thơ Đặng Đức Tuấn, chúng tôi khám phá thêm về văn thơ Công Giáo và những giá trị tinh thần mà văn chương mang lại. Những tác phẩm gửi đến cuộc thi thể hiện tình yêu văn thơ, khơi gợi cảm xúc và thể hiện cái nhìn sâu sắc về đức tin Công Giáo. Cá nhân tôi cũng đã có cơ hội thể hiện sự sáng tạo và sự đam mê của mình thông qua những bài thơ và truyện ngắn ca ngợi Chúa đầy tâm tình đơn sơ.
Giải Văn Thơ Linh Mục Đặng Đức Tuấn tạo ra sự lan tỏa tình yêu văn hóa, văn chương trong chính chúng tôi, những học sinh giáo lý lúc bấy giờ. Đồng thời, nó cũng giúp chúng tôi quan tâm hơn đến các sinh hoạt mục vụ của giáo xứ, hiểu biết các giá trị văn hóa, và gắn bó với các hoạt động giáo phận. Giải Văn Thơ Linh Mục Đặng Đức Tuấn không chỉ là một sự kiện đáng nhớ trong lịch sử sinh hoạt văn hóa của giáo phận, mà còn là sự khẳng định về tầm quan trọng của văn chương và văn hóa trong các sinh hoạt phụng vụ, xây dựng đức tin và truyền giáo.
Cuộc thi ngoài ý nghĩa là một sân chơi để các học sinh giáo lý trình bày tài năng văn chương của mình, còn là một cơ hội để các em học sinh giáo lý tìm hiểu về lịch sử giáo phận qua những nhân vật đặc biệt đáng tôn vinh.
Linh mục Đặng Đức Tuấn (1806 – 1874)
Ngay từ những ngày đầu tham gia cuộc thi, nhiều người trong chúng tôi đã thắc mắc rằng Linh mục Đặng Đức Tuấn là ai? Tại sao tên của ngài được đặt cho giải văn thơ? Và quả thật chúng tôi rất đỗi tự hào khi biết rằng, Linh mục Đặng Đức Tuấn (1806-1874) là một tinh hoa Công Giáo ái quốc, để lại dấu ấn đức tin và văn chương sâu đậm trong lịch sử giáo phận. Ông là một người con của giáo phận Qui Nhơn, một trí thức Công giáo yêu nước tiêu biểu. Ông đã cống hiến tâm huyết và tài năng cho công cuộc truyền giáo. Ông đã suy tư về kế hoạch chống ngoại xâm, bảo vệ quê hương và đoàn kết dân tộc. Với niềm đam mê và tâm huyết, ông đã viết nên những tác phẩm văn thơ thiêng liêng, để lại một di sản văn chương Công Giáo cho thế hệ sau. Những tác phẩm văn thơ của ông thoạt nhìn là những dòng chữ biểu lộ tình yêu đất nước sâu sắc, nhưng ẩn chứa những sợi dây liên kết cảm xúc của tác giả hướng tới Thiên Chúa, thể hiện niềm tin và hy vọng vô biên.
Câu lạc bộ Đặng Đức Tuấn
Tiền thân của CLB Đặng Đức Tuấn chính là CLB Đồng Xanh Thơ Quy Nhơn. Từ những thí sinh tham gia Giải Văn Thơ Linh Mục Đặng Đức Tuấn, ban tổ chức cuộc thi đã được gợi hứng để thành lập Câu lạc bộ Đặng Đức Tuấn cho các bạn nhỏ yêu thích văn chương.
Câu lạc bộ Đặng Đức Tuấn, với sự bảo trợ của Ban Văn Hóa Giáo Phận Qui Nhơn, đã phát triển mạnh mẽ và là nơi quy tụ của những tâm hồn đam mê văn chương và nghệ thuật viết thơ. Được thành lập với mục đích khơi dậy và phát triển niềm đam mê văn chương, câu lạc bộ đã từng bước khẳng định vị thế của mình trong cộng đồng những người yêu văn chương trong giáo phận. Ngoài việc phát hành nội san “Hoa Biển” để chia sẻ tác phẩm của các thành viên, câu lạc bộ còn tổ chức các buổi tập huấn văn chương định kỳ, giúp các thành viên có cơ hội học hỏi, khám phá sự đa dạng của văn thơ và trau dồi kỹ năng sáng tác. Đặc biệt, câu lạc bộ còn thiết lập một quỹ tích lũy vào đại học dành cho các thành viên khi bước vào giảng đường Đại học.
Bên cạnh đó, một hoạt động đáng nhớ khác của câu lạc bộ là những chuyến đi hành hương đến tất cả các nhà thờ của giáo phận Qui Nhơn, bao gồm các tỉnh Bình Định, Phú Yên và Quảng Ngãi. Những chuyến đi này ngoài mang ý nghĩa hành hương đức tin còn góp phần nâng cao hiểu biết và ý thức tôn trọng di sản tâm linh của địa phương. Trong số những chuyến đi, chuyến hành hương năm 2011 đến Đức Mẹ La Vang, Đan viện Thiên An, nội thành Huế và Đức Mẹ Trà Kiệu được xem là nổi bật nhất. Tại những địa điểm linh thiêng này, thành viên câu lạc bộ được dịp trải nghiệm những giây phút thanh tịnh và sâu lắng, cảm nhận sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc sống hàng ngày. Chuyến đi đã truyền cảm hứng và tinh thần cho các thành viên câu lạc bộ, giúp họ trưởng thành về Đức Tin và nâng cao tầm mức viết văn thơ để ca ngợi Chúa.
Với nhiều người chúng tôi, câu lạc bộ Đặng Đức Tuấn không chỉ là ngôi nhà để chúng tôi thể hiện đam mê văn chương, mà còn là một môi trường sáng tạo và giao lưu huynh đệ. Với sứ mệnh gìn giữ di sản văn hóa và tôn vinh những giá trị tốt đẹp, câu lạc bộ đã góp phần xây dựng một cộng đồng văn chương Công Giáo vững mạnh. Mỗi khi nghĩ về câu lạc bộ Đặng Đức Tuấn, tâm trí tôi lại đong đầy những hoài niệm và chan chứa lòng biết ơn vì chúng tôi đã được khai phóng năng khiếu viết lách, chia sẻ, học hỏi và nuôi dưỡng tâm hồn văn chương.
Tương lai văn chương Công Giáo và thế hệ tiếp nối
Giải Văn Thơ Linh mục Đặng Đức Tuấn vẫn còn hiện hữu như một mảnh ghép quý giá trong hành trình trưởng thành của chúng tôi, những thành viên câu lạc bộ Đồng Xanh Thơ Quy Nhơn. Đã 5 năm trôi qua kể từ ngày khép lại cuộc thi, những ngày tháng ấy vẫn hiện lên trong tâm trí như một bức tranh với những nét màu tươi sáng, chưa kịp phai mờ theo thời gian.
Tuy nhiên, thời gian không dừng lại, và cuộc sống đưa chúng tôi mỗi người vào những hướng đi riêng biệt. Bây giờ, giữa muôn vàn sắc thái của cuộc sống, chúng tôi đã đứng ở những bước đường riêng, trải qua những chặng đường đầy thử thách và khó khăn. Mỗi người chúng tôi đều mang trong lòng một đam mê, một niềm tin và một khát vọng riêng. Có người trở thành nhà văn, doanh nhân, giáo viên, hay có người dấn thân tận hiến cuộc đời cho Chúa. Dẫu cho hiện tại chúng tôi chỉ còn có những tương tác nhanh trên mạng xã hội, nhưng tình tương thân tương ái và tình bạn chân thành vẫn còn mãi. Từng bức ảnh cùng nhau nhấp chụp trong những kì nghỉ hè, từng lời nhắn nhủ chia sẻ niềm vui và khó khăn của cuộc sống, tất cả đều là những dấu ấn đáng quý của tình bạn thân thiết. Và dĩ nhiên, những giá trị văn chương và đức tin của Giải Văn Thơ Linh mục Đặng Đức Tuấn và câu lạc bộ Đặng Đức Tuấn sẽ mãi còn đó trong tâm khảm chúng tôi, vì đã tạo nên những con người có tâm hồn rộng mở, đầy tình yêu và hy vọng cho cuộc sống này.
Nhưng, trong thao thức của chúng tôi, câu hỏi vẫn luôn hiện hữu: Khi nào mới có một cuộc thi tương tự, để thế hệ sau tiếp tục được trải nghiệm, được đào tạo cầm bút và nuôi dưỡng tâm hồn văn chương và đức tin như chúng tôi đã từng có? Chúng tôi tiếc vì Giải văn thơ linh mục Đặng Đức Tuấn chỉ được tổ chức trong 10 năm và phải phải dừng lại sớm, đúng theo kế hoạch ban đầu là nhằm kỉ niệm 400 năm Tin Mừng đến với Giáo Phận. Chúng tôi cũng tiếc vì cuộc thi chưa được hưởng ứng nhiệt tình bới tất cả các giáo xứ thuộc giáo phận. Chúng tôi mong muốn thế hệ trẻ sau cũng được hòa mình vào những cung bậc cảm xúc của từng câu chữ, những khát vọng tràn đầy sức sống và những tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời. Hãy để những trái tim trẻ khám phá, sáng tạo và lan tỏa vẻ đẹp của nghệ thuật và đức tin, góp phần tạo nên một nền văn chương Công Giáo sẽ trở nên rực rỡ hơn và đầy hy vọng.
Và chắc chắn rằng, giai điệu của bài hát chủ đề Giải Văn Thơ linh mục Đặng Đức Tuấn sẽ đi với chúng tôi suốt cuộc đời, như một kỷ niệm không thể phai nhòa, tô điểm ký ức thuở thanh xuân tuyệt đẹp trong trái tim của mỗi chúng tôi.
“Viết nên muôn lời ca
Ta ca ngợi Thiên Chúa
Hát lên muôn lời kinh
Mà tán dương Danh Ngài.
Đặng Đức Tuấn!Đặng Đức Tuấn!
Bốn trăm năm tin mừng Qui Nhơn,
Đặng Đức Tuấn!Đặng Đức Tuấn!
Lúa reo trên cánh đồng Qui Nhơn!”
Sài Gòn, tháng 7, 2023
Dương Thái Chân