MÃ SỐ: 78-V30
THAM GIA ĐỜI SỐNG GIÁO HỘI:
MỘT VÀI TÂM THẾ THAM GIA TRUYỀN GIÁO DÀNH CHO CHỦNG SINH QUA THƯ GỬI CỘNG ĐỒNG DÂN CHÚA GIÁO PHẬN QUI NHƠN
Ngày Thế Giới Truyền Giáo là dịp đặc biệt để Giáo hội khơi dậy tinh thần truyền giáo nơi mỗi Kitô hữu, nhắc nhở mọi người về sứ mạng loan báo Tin Mừng và mời gọi các thành phần Dân Chúa, đặc biệt là các chủng sinh, trở thành những nhà truyền giáo nhiệt thành. Truyền giáo không chỉ là sứ mệnh dành riêng cho những người được gửi đến các vùng đất xa xôi, mà còn là lời mời gọi đối với mọi Kitô hữu, những người có thể mang ánh sáng Tin Mừng vào đời sống hàng ngày, trong những tương quan gần gũi và thực tế. Nhận thức điều này, Giáo hội trong những năm gần đây đã chú trọng đặc biệt vào việc đào tạo các chủng sinh không chỉ để trở thành linh mục, mà còn để họ sẵn sàng tham gia tích cực vào mọi khía cạnh của đời sống Giáo hội và đảm nhận sứ mạng truyền giáo một cách đầy trách nhiệm và nhiệt huyết.
Đáp lại lời mời gọi này, Đức Cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi, trong thư gửi cộng đồng Dân Chúa Giáo phận Qui Nhơn, nhân Ngày Thế Giới Truyền Giáo, vào ngày 20 tháng 10 năm 2024, đã nhấn mạnh:
“Để trở thành những người loan báo Tin Mừng đầy sức hấp dẫn và cuốn hút, chúng ta cần phải cảm thấy hạnh phúc sâu sắc vì được làm con cái Chúa trong lòng Hội Thánh” và “Nhìn lại lịch sử truyền giáo của Giáo phận Qui Nhơn, chúng ta hết lòng tri ân các vị thừa sai, đồng thời mỗi người chúng ta cũng phải noi gương các ngài cùng nhau tham gia vào việc loan báo Tin mừng cho những người chung quanh chúng ta”.[1]
Trong bối cảnh đó, bài viết này sẽ khái quát một vài tâm thế mà các chủng sinh cần nuôi dưỡng, nhằm chuẩn bị và tham gia vào hành trình truyền giáo qua việc sống hạnh phúc, lòng biết ơn, cũng như qua một số thực hành cụ thể giúp họ hòa mình vào sứ mạng truyền giáo của Giáo hội. Một vài sự chuẩn bị này không chỉ giúp các chủng sinh làm phong phú đời sống nội tâm hơn, mà còn mang đến cho họ những kỹ năng cần thiết để trở thành người rao giảng Tin Mừng lôi cuốn, xứng đáng hơn với lời kêu gọi cao quý từ Thiên Chúa và Giáo hội.
Được kêu gọi để trở thành linh mục là một hồng ân cao quý. Đức Giáo hoàng Phanxicô đã nhấn mạnh trong Tông huấn Evangelii Gaudium rằng, niềm vui của người rao giảng Tin Mừng bắt nguồn từ chính Chúa Kitô, Đấng đã chọn chúng ta để trở thành những người chăn dắt đoàn chiên của Người.[2] Niềm vui này đến từ việc nhận thức sâu sắc rằng, trong Hội Thánh, chúng ta được Thiên Chúa yêu thương, bảo vệ và hướng dẫn.
Niềm vui của chủng sinh không chỉ là sự chuẩn bị cho chức vụ linh mục, mà còn là việc trải nghiệm sự hiện diện của Thiên Chúa trong đời sống hàng ngày. Đức Giáo hoàng Phanxicô nhấn mạnh rằng, để trở thành người loan báo Tin Mừng lôi cuốn, các chủng sinh cần cảm thấy vui vẻ và trân trọng vai trò của mình trong Hội Thánh. Niềm vui này không chỉ đến từ việc tham dự các bí tích hay cử hành phụng vụ mà còn từ việc biết mình được Chúa yêu thương và chăm sóc. Chủng sinh được mời gọi sống mối quan hệ gắn bó với Chúa Kitô qua các Bí Tích, các giờ cầu nguyện và suy ngẫm Lời Chúa, nhờ đó cảm nhận tình yêu Thiên Chúa dành cho mình.
Các bí tích, đặc biệt là Bí Tích Thánh Thể, là trung tâm đời sống của người chủng sinh, giúp họ nối kết sâu sắc hơn với Chúa Kitô. Theo Tông huấn Sacramentum Caritatis của Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI, Thánh Thể là “nguồn gốc và đỉnh cao” của đời sống Giáo hội, là nguồn động lực để chủng sinh phát triển đức tin và đời sống thiêng liêng.[3] Việc tham dự bàn tiệc Thánh Thể giúp chủng sinh cảm nghiệm tình yêu và sự hiện diện của Chúa, từ đó nuôi dưỡng ơn gọi và lòng nhiệt thành trong việc loan báo Tin Mừng.
Trong thực tế, việc tham dự Thánh Lễ không chỉ là nghĩa vụ mà còn là một niềm vui, một nguồn sức mạnh cho các chủng sinh. Việc lãnh nhận Bí tích Thánh Thể nuôi dưỡng tinh thần, khích lệ chủng sinh sống đời sống Kitô hữu một cách tích cực. Bên cạnh đó, các bí tích khác như Bí tích Giải Tội cũng đóng vai trò quan trọng, giúp chủng sinh nhận ra sự cần thiết của ơn tha thứ và sự chữa lành trong cuộc sống.
Đồng thời, Lời Chúa là nguồn động viên và hướng dẫn cho các chủng sinh trong hành trình đào luyện. Đức Giáo hoàng Phanxicô nói rằng: “Lời Chúa là ánh sáng soi đường, là bánh thiêng liêng cho cuộc đời mỗi người Kitô hữu”.[4] Tham gia vào đời sống Giáo hội cũng bao gồm việc dành thời gian suy gẫm Lời Chúa mỗi ngày, điều mà mỗi chủng sinh cần thực hành để hiểu sâu sắc hơn về sứ mệnh và bổn phận của mình.
- TRÁCH NHIỆM TRUYỀN GIÁO TRONG LÒNG GIÁO PHẬN QUI NHƠN
- Lòng biết ơn các vị thừa sai tại Giáo Phận Qui Nhơn
Trong Tông huấn Redemptoris Missio nhắc nhở rằng mọi Kitô hữu đều có trách nhiệm truyền giáo theo ơn gọi của mình, và đây là sứ mệnh chung của toàn Giáo hội.[5] Vì thế, chủng sinh với vai trò là những người sẽ lãnh đạo cộng đoàn trong tương lai, cần học hỏi từ những bài học lịch sử này để hiểu rõ hơn về sứ vụ truyền giáo và lòng yêu thương và tri ân đối với các vị tiền nhân.
Giáo phận Qui Nhơn đã đón nhận những vị thừa sai từ phương Tây đến gieo hạt giống Tin Mừng vào đất Việt Nam hơn 400 năm.[6] Các ngài đã vượt qua khó khăn, rời xa quê hương và đối mặt với hiểm nguy để mang ánh sáng đức tin đến vùng đất mới. Hình ảnh của các vị thừa sai là một tấm gương quý báu cho các chủng sinh về lòng nhiệt thành và hy sinh trong sứ vụ truyền giáo. Sự hy sinh của các ngài là minh chứng cho tình yêu sâu sắc mà các ngài dành cho Thiên Chúa và cho người Việt Nam, đặt nền tảng cho sự hình thành cộng đoàn tín hữu tại Giáo Phận Qui Nhơn.
Chủng sinh không chỉ được mời gọi sống hạnh phúc trong ơn gọi của mình mà còn có trách nhiệm trong việc phục vụ cộng đoàn. Theo Tông huấn Evangelii Gaudium, mỗi Kitô hữu đều được kêu gọi tham gia vào sứ mệnh truyền giáo của Giáo hội.[7] Điều này đồng nghĩa với việc chủng sinh cần nỗ lực không ngừng để phục vụ cộng đoàn của mình. Họ có thể tham gia vào các hoạt động từ thiện, hỗ trợ những người cần giúp đỡ, và thể hiện lòng yêu thương của Chúa qua hành động cụ thể. Việc phục vụ cộng đoàn không chỉ là nghĩa vụ mà còn là một cơ hội để chủng sinh phát triển kỹ năng giao tiếp, quản lý và lãnh đạo, những điều cần thiết cho sứ vụ linh mục trong tương lai.
Là những người sẽ trở thành linh mục, các chủng sinh có trách nhiệm noi gương các vị thừa sai, không chỉ qua lời giảng dạy mà còn qua chính đời sống chứng nhân. Đức Giáo hoàng Phanxicô đã nhấn mạnh trong Evangelii Gaudium rằng “mọi Kitô hữu đều là nhà truyền giáo”.[8] Trong cuộc sống thường ngày, chủng sinh cần thể hiện tình yêu và lòng thương xót của Chúa qua cách sống của mình.
Để làm được điều này, chủng sinh cần ý thức rằng việc truyền giáo không chỉ giới hạn trong việc giảng dạy hay thuyết phục người khác tin vào Chúa, mà còn là việc sống một đời sống đầy tình yêu thương, kiên nhẫn và tha thứ. Những hành động nhỏ nhặt nhưng mang ý nghĩa lớn lao như giúp đỡ người khác, lắng nghe và chia sẻ những khó khăn của họ đều là những hình thức truyền giáo hiệu quả.
III. MỘT VÀI THỰC HÀNH THAM GIA TRUYỀN GIÁO DÀNH CHO CHỦNG SINH
Đời sống cầu nguyện là nền tảng quan trọng cho chủng sinh. Trong Huấn thị Ratio Fundamentalis Institutionis Sacerdotalis, Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI đã chỉ rõ rằng: “Cầu nguyện là linh hồn của đời sống mục vụ, và mọi hoạt động của Giáo hội phải được bắt đầu và kết thúc trong cầu nguyện”.[9] Chủng sinh được mời gọi dâng mỗi ngày lên Chúa, cầu nguyện xin ơn soi sáng và lòng nhiệt thành để tham gia sứ vụ. Qua cầu nguyện, chủng sinh mở lòng để Chúa Thánh Thần hướng dẫn và ban sức mạnh, trở nên người truyền giáo theo cách Chúa muốn. Để thực hành, mỗi chủng sinh có thể dành thời gian cụ thể trong ngày để cầu nguyện. Việc cầu nguyện bằng Thánh Vịnh và suy ngẫm Lời Chúa hàng ngày sẽ giúp các chủng sinh gần gũi hơn với Chúa và hiểu rõ hơn ý nghĩa sứ vụ của mình.
Là những người sẽ hướng dẫn và phục vụ cộng đoàn, chủng sinh cần rèn luyện đức tính khiêm tốn và lòng yêu thương. Trong Evangelii Gaudium, Đức Giáo hoàng Phanxicô nhấn mạnh tầm quan trọng của lòng khiêm nhường và tình yêu thương trong việc truyền giáo.[10] Điều này yêu cầu chủng sinh biết lắng nghe và sẵn lòng phục vụ những người xung quanh, không vì danh lợi hay địa vị. Chủng sinh có thể tham gia vào các hoạt động từ thiện và phục vụ cộng đoàn. Những công việc nhỏ bé, như giúp đỡ những người khó khăn trong xứ đạo, thăm hỏi người già yếu hay an ủi người bệnh tật, đều là cơ hội để chủng sinh thể hiện tình yêu thương và sống Tin Mừng qua hành động. Những hoạt động này không chỉ giúp thực hành tình yêu thương mà còn giúp họ hiểu thêm về cuộc sống của những người mà họ sẽ phục vụ trong tương lai.
Trong thời đại công nghệ hiện nay, các phương tiện truyền thông có thể được sử dụng để truyền tải sứ điệp Tin Mừng một cách rộng rãi. Tông huấn Caritas in Veritate của Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI nhấn mạnh rằng công nghệ có thể trở thành một công cụ hữu ích trong việc truyền bá sứ điệp Kitô giáo nếu được sử dụng đúng cách.[11] Các chủng sinh cần khám phá và áp dụng công nghệ để lan tỏa thông điệp Tin Mừng, như thông qua các trang mạng xã hội, blog hoặc video giáo dục. Vì thế, việc sử dụng công nghệ không chỉ dừng lại ở việc quảng bá các hoạt động của Giáo hội mà còn có thể tạo ra các chương trình đào tạo trực tuyến, các khóa học về đức tin và đời sống Kitô giáo. Điều này không chỉ giúp các chủng sinh phát triển kỹ năng mà còn mở ra nhiều cơ hội để tiếp cận với thế hệ trẻ, những người có thể chưa từng biết đến Chúa.
Chủng sinh cũng cần tích cực tham gia vào các hoạt động truyền giáo tại địa phương. Họ có thể tổ chức các buổi gặp gỡ, hội thảo hay các chương trình vui chơi cho trẻ em, thanh thiếu niên trong giáo xứ. Những hoạt động này không chỉ giúp tăng cường mối quan hệ giữa Giáo hội và cộng đồng mà còn tạo cơ hội để chủng sinh thực hành khả năng lãnh đạo và kỹ năng giao tiếp. Đồng thời, chủng sinh cũng nên khuyến khích các giáo dân tham gia vào các hoạt động truyền giáo, tạo cơ hội cho mọi người cùng nhau khám phá và sống đức tin. Sự tham gia của giáo dân trong các hoạt động này sẽ giúp xây dựng một cộng đồng Kitô hữu mạnh mẽ và gắn bó hơn.
Qua việc chuẩn bị về tâm thế và một vài cách thực hành tham gia truyền giáo, chủng sinh được mời gọi sống trọn vẹn niềm hạnh phúc và trách nhiệm cao quý trong ơn gọi của mình. Niềm vui trong ơn gọi không chỉ là sự thấu hiểu mình được Thiên Chúa yêu thương và tuyển chọn, mà còn là động lực để chủng sinh tham gia vào đời sống Giáo hội và đáp lại lời kêu gọi phục vụ cộng đoàn. Để trở thành những người rao giảng Tin Mừng hấp dẫn, chủng sinh cần bồi dưỡng mối tương quan sâu sắc với Chúa Kitô qua đời sống cầu nguyện, suy ngẫm Lời Chúa, và lãnh nhận các bí tích, đặc biệt là Bí tích Thánh Thể, để nhận được nguồn sức mạnh và ơn soi sáng trong hành trình đào luyện.
Lòng yêu mến và biết ơn các vị thừa sai đã gieo trồng hạt giống đức tin trên vùng đất Việt Nam, đặc biệt tại Giáo phận Qui Nhơn, là lời nhắc nhở quý báu cho chủng sinh về tinh thần hy sinh và tận tụy trong sứ mệnh truyền giáo. Noi gương các ngài, chủng sinh được mời gọi trở thành những người chăn dắt đầy nhiệt huyết, có trách nhiệm trong cộng đoàn, không ngừng phấn đấu để trở nên những chứng nhân sống động, làm lan tỏa ánh sáng Tin Mừng bằng đời sống gương mẫu, nhân ái. Qua đó, chủng sinh góp phần xây dựng một Giáo hội yêu thương, đùm bọc lẫn nhau và luôn mở rộng vòng tay đón nhận, giúp mọi người tìm thấy ý nghĩa và niềm hy vọng nơi Chúa Kitô.
Cuối cùng, đời sống chủng sinh không chỉ giới hạn trong việc học tập và chuẩn bị cho sứ vụ linh mục mà còn bao gồm sự dấn thân, phục vụ và truyền giáo ngay từ những bước đầu. Thực hành tinh thần phục vụ qua những hành động nhỏ như thăm hỏi, giúp đỡ những người nghèo khó, yếu thế trong cộng đồng là cơ hội để họ thể hiện tình yêu thương, sống Tin Mừng bằng cách chia sẻ và quan tâm. Hơn nữa, trong thời đại công nghệ phát triển, việc truyền giáo có thể được thực hiện qua những phương tiện truyền thông đa dạng. Sử dụng công nghệ một cách sáng tạo và có trách nhiệm giúp chủng sinh tiếp cận rộng rãi và mở rộng sứ mệnh truyền giáo của mình. Vì thế, công nghệ sẽ trở thành một công cụ hữu ích để chủng sinh lan tỏa sứ điệp Tin Mừng đến những ai chưa biết hoặc đang tìm kiếm Thiên Chúa trong thế giới hôm nay.
- https://gpquinhon.net/van-thu-giam-muc/thu-duc-giam-muc-giao-phan-goi-cong-dong-dan-chua-nhan-ngay-the-gioi-truyen-giao-20-10-2024-6315.html, truy cập ngày 22.10.2024
- Evangelii Gaudium, số 1
- Sacramentum Caritatis, số 84
- Evangelii Gaudium, số 174
- Redemptoris Missio, số 42
- https://gpquinhon.org/page/Lich-su-giao-phan-qui-nhon.html, truy cập ngày 22.10.2024
- Evangelii Gaudium, số 120
- , số 120
- Ratio Fundamentalis, số 1
- Evangelii Gaudium, số 88
- Caritas in Veritate, số 71
Bênêđictô XVI, Đức Giáo hoàng. Caritas in Veritate. 2009.
Bênêđictô XVI, Đức Giáo hoàng. Ratio Fundamentalis Institutionis Sacerdotalis. 2016.
Bênêđictô XVI, Đức Giáo hoàng. Sacramentum Caritatis. 2007.
Gioan Phaolô II, Đức Giáo hoàng. Redemptoris Missio. 1990.
Phanxicô, Đức Giáo hoàng. Evangelii Gaudium. 2013.
https://gpquinhon.org/page/Lich-su-giao-phan-qui-nhon.html, truy cập ngày 22.10.2024
https://gpquinhon.net/van-thu-giam-muc/thu-duc-giam-muc-giao-phan-goi-cong-dong-dan-chua-nhan-ngay-the-gioi-truyen-giao-20-10-2024-6315.html, truy cập ngày 22.10.2024